Νέου τύπου συνδικάτα - Χωρίς ΓΣΕΕ ούτε ΑΔΕΔΥ – Χωρίς ομοσπονδίες και αντιπροσώπους

• 
   

  Ένα ενδιαφέρον άρθρο για μια άλλη δομή του συνδικαλιστικού κινήματος\

Αναδημοσίευση από ΕΠΟΧΗ, 2-2-2014

Του Κώστα Νικολάου

Άμεση δημοκρατία στα συνδικάτα

Το συνδικαλιστικό κίνημα ζει τις ποιο δύσκολες και χειρότερες στιγμές από την μεταπολίτευση. Παρά τις προσπάθειες είναι ανήμπορο να ανταποκριθεί στο ρόλο του. Οι συλλογικές συμβάσεις, λήγουν η μια πίσω από την άλλη χωρίς να ανανεώνονται,(από τις 287, μόνο οι 30 ισχύουν και αυτές λήγουν εντός του 2014), ενώ τη θέση τους την αντικατέστησαν οι «ατομικές συμφωνίες» και συλλογικά εκτρώματα τύπου «ενώσεων προσώπων». Η εργοδοτική αυθαιρεσία κτυπάει κόκκινο.

Θα αποφύγω τον πειρασμό, για το ποιός και ποιοί έχει την μεγαλύτερη η την μικρότερη ευθύνη. Διαπιστώσουμε πως η πολυώροφη συνδικαλιστική πυραμίδα που υπηρετούμε γέρασε, τα θεμέλιά της ράγισαν – έσπασαν. Την συζήτηση πλέον περί νέας συνδικαλιστικής δομής, την επιβάλουν τα γεγονότα.
Αφήνουμε πίσω το παλιό
Τα πολλά επίπεδα, (πρώτου – δεύτερου – τρίτου βαθμού) οι εκλογές δια αντιπρόσωπων, τα συνέδρια μακριά από τους εργαζόμενους, είναι μερικά από αυτά που γεννούν γραφειοκρατίες – συναλλαγές – συνδιαλλαγές και την συνδικαλιστική ελίτ. Ο διαχωρισμός σε δύο τριτοβάθμιες (ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ) και σε πολλές Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα, περισσότερο χωρίζουν και παρά ενώνουν τους εργαζόμενους. Εξαιτίας αυτού του κατακερματισμού, η μαζικοποίησή τους γίνεται απαγορευτική.
Οι επικλήσεις, όμως, περί ενοποίησης των τριτοβάθμιων οργανώσεων ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ δεν αρκούν σήμερα. Ούτε η ενοποίηση των Ομοσπονδιών ή των Εργατικών Κέντρων αρκεί. Αυτό αδικεί το πρόβλημα, περιορίζει το ακροατήριο αφού απευθύνεται σε λίγους, δηλαδή στο 15% των συνδικαλισμένων εργαζομένων. Σαν μια εσωτερική ανακατάταξη ακούγεται.
Τα συνδικάτα του Δημόσιου, τα οποία είναι μαζικά, όποιες ανακατατάξεις και να γίνουν, όσο και αν ισχυροποιηθούν, δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος των εξελίξεων. Όσο οι εργασιακέςσχέσειςτων εργαζομένων του Ιδιωτικού τομέα τελούν υπό διάλυση, παρασύρουν προς τα κάτω τα δικαιώματα και των υπολοίπων εργαζομένων.
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να σταματήσουν οι αγώνες που αναπτύσσονται, αντιθέτως, μαζί με την αναδιοργάνωση, αυτοί θα πρέπει να εντείνονται και να επεκτείνονται.

Ανοίγουμε νέα σελίδα
Με βάση τα παραπάνω και άλλα που δεν αναφέρονται, η πρόταση για δομή θα πρέπει να υπηρετεί τους εξής στόχους:
1) Να σπάσει το φράγμα της σημερινής δομής, για να καλύπτονται όλοι οι εργαζόμενοι, άνεργοι, προσωρινής ή μόνιμης απασχόληση, Έλληνες ή μετανάστες.
2) Να μην διαχωρίζει και κατηγοριοποιεί τους εργαζόμενους όπως: δημόσιου και σε ιδιωτικού δικαίου. Όσοι εργάζονται σε κύριο εργοδότη και σε όσοι παρέχουν εργασίες μέσο ενδιάμεσου εργοδότη (εργολαβίες). Όσοι παρέχουν πλήρη εργασία και όσοι προσωρινά ή μερική απασχόληση, σε νόμιμες και σε παράνομες εργασίες (μπλοκάκι) κ.ο.κ..
3) Να μην διασπά τους εργαζόμενους σε πολλούς κλάδους και σε παρακλάδους. Σε 287 κλάδους (μόνο στον ιδιωτικό τομέα) διασπώνται σήμερα οι εργαζόμενοι, με αποτέλεσμα, ελάχιστοι γνωρίζουν, σε ποια σύμβαση ή ποιό συνδικάτο υπάγονται.
4) Να λαμβάνει υπόψη την αναδιοργάνωση της οικονομίας, την συρρίκνωση της βιομηχανίας και ανάπτυξη του τομέα των υπηρεσιών και εμπορίου.
5) Να επιτρέπει την μαζικοποίηση και ενεργοποίηση, να προωθεί την ενιαία δράση και να δημιουργεί όρους και προϋποθέσεις, για την οικονομική και ευρύτερα την ταξική πάλη των εργαζομένων.
6) Να εμπνέει αξιοπιστία, υπερβαίνει τα όρια της εκλογικής διασφάλισης των συνδικαλιστών.
7) Να καταργεί την αντιπροσωπευτική δημοκρατία και τα εκλογικά συνέδρια ερήμην των εργαζομένων και να εισάγει το θεσμό της άμεσης δημοκρατίας.
Χωρίς ομοσπονδίες
Η πρόταση για ενοποίηση των Ομοσπονδιών δεν είναι τα νέα. Το καινούργιο είναι, εφόσον αποφασιστεί και υπάρχουν 10 -15 Ομοσπονδίες, αμέσως μετά, να μετατραπούν σε κλαδικά συνδικάτα. Έτσι θα δοθεί, καταρχάς, η δυνατότητα εγγραφής και των υπόλοιπων εργαζομένων και ανέργων, οι οποίοι σήμερα βρίσκονται εκτός. Αυτονόητο είναι ότι οι συλλογικές συμβάσεις εναρμονίζονται με τους νέους κλάδους, αλλά και οι αρμοδιότητες των τέως Ομοσπονδιών περνούν στα νέα συνδικάτα.
Τα νέα συνδικάτα, για να διευκολύνουν την συμμετοχή των εργαζομένων και ανέργων, δημιουργούν τοπικά παραρτήματα. Δικαίωμα εγγραφής έχουν όλοι οι εργαζόμενοι του συγκεκριμένου κλάδου αλλά και οι άνεργοι (είτε απολύονται ή αποχωρούν) εφόσον δεν έχουν αλλάξει κλάδο.
Ο αριθμός των παραρτημάτων, θα πρέπει να είναι ο ίδιος με όλα τα συνδικάτα αλλά και για την ίδια περιοχή, προκειμένουνα διευκολύνονται και τοπικές διαδικασίες.
Εκλογές άμεσης δημοκρατίας
Οι διοικήσεις των συνδικάτων εκλέγονται άμεσα από όλους τους εργαζόμενους και ανέργους, και όχι έμμεσα δια αντιπροσώπων και μέσου εκλογικών συνεδρίων. Απαραίτητα όμως, οι εκλογές να γίνονται ταυτόχρονα για όλα τα συνδικάτα, αν όχι την ίδια ημέρα, τουλάχιστο κατά την ίδια χρονική περίοδο (π.χ. φθινόπωρο). Θα εκλέγεται η κεντρική διοίκηση του κάθε συνδικάτου χωριστά, αλλά και οι διοικήσεις των παραρτημάτων τους.
Άλλου είδους εργατικά κέντρα
Τα σημερινά εργατικά κέντρα της ΓΣΕΕ και νομαρχιακά τμήματα της ΑΔΕΔΥ παραχωρούν την θέση τους στα ενιαία εργατοϋπαλληλικά κέντρα της περιοχής. Αυτά δημιουργούνται και συγκροτούνται από τα τοπικά παραρτήματα των συνδικάτων. Οι διοικήσεις όλων των τοπικών παραρτημάτων, συγκροτούνται σε σώμα και εκλέγουν τις διοικήσεις των νέων εργατοϋπαλληλικών κέντρων.
Κεντρική διοίκηση
Μετά την κατάργηση των Ομοσπονδιών, καταργείταικαι και το τρίτο επίπεδο συνδικαλιστικής οργάνωσης η σημερινή ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ. Την θέση τους την καταλαμβάνει η κεντρική διοίκηση των συνδικάτων.
Έτσι μετά το τέλος των εκλογών, τα μέλη διοικήσεων των κλαδικών συνδικάτων, συγκροτούνται σε σώμα και εκλέγουν την κεντρική διοίκηση η οποία στο εξής, θα εκπληρώνει αρμοδιότητες που είχαν οι ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ.
Επιχειρησιακά σωματεία
Τα επιχειρησιακά σωματεία δεν καταργούνται. Αντιθέτως αυτά ή τα Συμβούλια εργαζομένων, με ευθύνη των κλαδικών συνδικάτων, επεκτείνονται σε όλες τις επιχειρήσεις άνω των 20 ατόμων ή με Ενώσεις προσώπων κάτω από το 20. Αυτά είναι ο συνδετικός κρίκος με τα κλαδικά συνδικάτα, έχουν την ευθύνη εφαρμογής των νόμων και δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Ο παραπάνω τρόπος έκφρασης των εργαζομένων είναι απλός και λειτουργικός καθώς με λίγα συνδικάτα, συσπειρώνουν τους εργαζόμενους σε πολλά επίπεδα όπως: Καθέτως και ανά κλάδο από το κάθε συνδικάτο χωριστά. Τοπικά περιφερικά, από τα τοπικά παραρτήματα. Πανελλαδικά από την κεντρική διοίκηση. Σε επίπεδο επιχείρησης, από τα επιχειρησιακά σωματεία ή συμβούλια εργαζομένων ή ενώσεις προσώπων.
Προτάσεις για ενοποίηση Ομοσπονδιών
Εάν λυθεί ο γρίφος της Μεταποιητικής βιομηχανίας, ο όποιος συγκεντρώνει το μεγαλύτερο σε αριθμό Ομοσπονδιών και Συλλογικών Συμβάσεων - υπογράφονται από τον ίδιο εργοδοτικό φορέα τον ΣΕΒ - τον κλάδο με την μεγαλύτερη μείωση (περί το 40%) σε αριθμό εργαζομένων (από τους 365.891 που εργάζονταν το 2008 σήμερα εργάζονται 224.662), οι υπόλοιποι κλάδοι μιλούν από μόνοι τους, και οι οποίοι συγκροτούνται ως εξής:
1) Βιομηχανίας – Βιοτεχνίας, 2) Εμπορικών επιχειρήσεων,3) Παροχής υπηρεσιών, 4) Μεταφορικών εταιριών, 5) Κατασκευαστικών εταιριών, 6) Επισιτισμού Τουρισμού, 7) Χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, 8)Δημόσιας Διοίκησης, 9) Υγείας Πρόνοιας – Κοινωνικής Ασφάλισης, 10) Στην εκπαίδευση,11) Πολιτισμού – Θεάματος Ακροάματος, 12) Στην Αυτοδιοίκηση, 13) Επικοινωνίας, 14) Ενέργειας, 15) Συνταξιούχων.
Ορισμένα "χρήσιμα" μέτρα:
• Εισάγεται ο θεσμός των θητειών για όλους τους συνδικαλιστές.
• Καταργείται η απαλλαγή των συνδικαλιστών από την εργασία τους και μετατρέπεται σε ημερήσιες άδειες όχι όμως για ολόκληρο μήνα.
• Έργο των συνδικάτων, θα το αναλάβουν επαγγελματικά συνδικαλιστικά στελέχη και από το υπάρχων προσωπικό των ομοσπονδιών – εργατικών κέντρων.
Η συζήτηση, βέβαια, δεν κλείνει εδώ, μόλις τώρα ανοίγει.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

* Ο Κώστας Νικολάου είναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής ΚΕ.Π.Ε.Α./ΓΣΕΕ