Αντισυνταγματικά τα αντεργατικά μέτρα

Ημερομηνία: 02/07/2012
Συγγραφέας: left.gr

Σε μια ιστορική απόφασή του το Ειρηνοδικείο Αθηνών τόλμησε να κάνει αυτό που το Συμβούλιο της Επικρατείας απέφυγε με κάθε τρόπο. Εξέτασε τις διατάξεις του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος ως προς τα εργασιακά ζητήματα και τις έκρινε αντι-συνταγματικές.

Συγκεκριμένα το δικαστήριο έκρινε πως η παρέμβαση στη συλλογική αυτονομία, τη δυνατότητα δηλαδή των εργαζομένων να διαπραγματεύονται μέσω των οργανώσεών τους τους όρους εργασίας τους (άρθρο 22 του Συντάγματος) είναι αντισυνταγματική, τη στιγμή που δεν τίθενται χρονικά όρια σε αυτόν τον περιορισμό. Λέει, δηλαδή, το δικαστήριο πως ακόμα και αν υποθέσουμε πως όλα αυτά έγιναν για το γενικό συμφέρον, η νομοθετική εξουσία δεν μπορεί να καταλύει το συνταγματικό δικαίωμα των εργαζομένων στην σύναψη συλλογικών συμβάσεων. Η παραπάνω ρύθμιση, μάλιστα, αντίκειται στις Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίες, οι οποίες ως διεθνές δίκαιο υπερισχύουν των νόμων. 

Επιπλέον, εξετάζεται η συνταγματικότητα των μέτρων αναφορικά με την αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25 του Συντάγματος). Η ειρηνοδίκης ορθά τόνισε πως αυτές οι περικοπές πρέπει να τοποθετηθούν στο συνολικότερο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, ώστε να εξεταστεί η αναλογικότητά τους. Αναλογικότητα ενός νομοθετικού μέτρου ονομάζεται η ιδιότητά του να συμβάλει στην επίτευξη ενός νόμιμου σκοπού (εδώ υποτίθεται πως είναι το γενικό συμφέρον) με τον μικρότερο δυνατό περιορισμό δικαιωμάτων. Το δικαστήριο αποφάνθηκε πως η επέμβαση του κράτους στην συλλογική αυτονομία είναι τέτοια που ουσιαστικά καταργεί τη συνδικαλιστική ελευθερία. Άρα, το Μνημόνιο παραβιάζει και αυτή τη Συνταγματική αρχή.

Εξετάστηκαν επίσης ως προς τη νομιμότητά τους οι οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις του δημοσίου. Κι εκεί το αποτέλεσμα ήταν κατηγορηματικό. Οι οριζόντιες περικοπές παραβιάζουν το άρθρο 4 παράγραφος 5 του ελληνικού Συντάγματος που ορίζει πως οι Έλληνες και οι Ελληνίδες πρέπει να συνεισφέρουν στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνατότητές τους. Κοινώς, επιβεβαιώνεται η εκτίμηση πως το Μνημόνιο πλήττει δυσανάλογα τους πιο φτωχούς από εμάς αφήνοντας τους έχοντες στο απυρόβλητο. Το Σύνταγμά μας ορίζει πως είναι ανεπίτρεπτο να κόβεις κατά 30% για παράδειγμα τον μισθό κάποιου που παίρνει 600 ευρώ / μήνα στερώντας του τη δυνατότητα να ζει στην ουσία και να μειώνεις κατά το ίδιο ποσοστό το μισθό κάποιου που παίρνει 4.000 ευρώ/μήνα. 

Πρέπει να πούμε πως στην Ελλάδα, κάθε δικαστήριο έχει δικαίωμα και υποχρέωση να μελετά την αντι-συνταγματικότητα κάθε νόμου και αν τον βρίσκει αντι-συνταγματικό να μην τον εφαρμόζει. Παρόλα αυτά ο νόμος παραμένει σε ισχύ. Η απόφαση όμως του ειρηνοδικείου είναι σημαντικότατη. Αξιοθαύμαστη είναι η τόλμη της ειρηνοδίκη κυρίας Καρραβία η οποία πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα και πιθανώς διακινδυνεύοντας την καριέρα της είπε τα αυτονόητα. Δεν είναι διόλου απίθανο αυτή η απόφαση να αποτελέσει την αρχή για μια σειρά παρόμοιων αποφάσεων, ειδικά αν υπάρξουν μαζικές προσφυγές απ τους εργαζομένους.