Η χαμένη τιμή των δημοσίων υπαλλήλων

Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε από συνάδελφο που συμμετέχει ενεργά στις διαδικασίες της Ανοικτής Συνέλευσης Υπαλλήλων. Το δημοσιεύουμε ανώνυμα καθώς, αν και γραμμένο σε "πρώτο ενικό", εκφράζει σε μεγάλο βαθμό το σύνολο των ανθρώπων που ασχολούνται με την ΑΣΥ. Με αυτή την έννοια, αποτελεί κείμενο της συλλογικότητας μας. 

Με αυτή την ευκαιρία, θα θέλαμε να ενθαρρύνουμε και άλλους συναδέλφους να μας στείλουν την άποψη τους, σχετικά με το τι προσδοκούν από μια συλλογικότητα στον εργασιακό μας χώρο 

Η χαμένη τιμή των δημοσίων υπαλλήλων

( Κάποιοι καλοί λόγοι για να στηριχθεί η ΑΣΥ)

Γιατί αισθάνεται (ή θα πρέπει να αισθανθεί) ένας συνάδελφος/ συναδέλφισσα ότι είναι σωστό να υποστηρίξει την Α.Σ.Υ (Ανοικτή Συνέλευση Υπάλληλων¹) ή παρόμοιες παρατάξεις, παρά μια άλλη οργάνωση; Πιθανόν, μια πρώτη απάντηση βρίσκεται στην απόρριψη των παραδοσιακών παρατάξεων όπως ΠΑΣΚΕ ή ΔΑΚΕ.

Μπορεί να τους απορρίπτει επειδή τους θεωρεί, έστω και εν μέρει, υπεύθυνους για την οικονομική μας κατάσταση. Θέμα συζήτησης είναι πόσα χάσαμε εμείς που εργαζόμαστε στο δημόσιο. Ωστόσο, προσωπικά έχασα περίπου 1/3 της αμοιβής μου (συγκρίνοντας την συνολική αμοιβή μου το έτος 2008 ως προς το έτος 2012). Με την αύξηση της φορολογίας είναι περίπου 40-45% της αγοραστικής μου δύναμης που έχω χάσει (και η οικογένειά μου). Υποθέτω ότι είναι περίπου το ίδιο για όλους μας στο υπουργείο εργασίας. Πρόκειται για πραγματικό οικονομικό ναυάγιο και αποτελεί ένα καλό λόγο να μην ψηφιστούν οι παραδοσιακές παρατάξεις όπως ΠΑΣΚΕ ή ΔΑΚΕ, εάν βέβαια (επιμένω) θεωρείται ότι υποστήριξαν -εάν δεν το συν-διαμόρφωσαν- το «σύστημα» διοίκησης όπως ήταν το 2008 (πελατειακό, άνισο, αδιαφανές, αναποτελεσματικό και δυστυχώς πιθανόν με πράξεις διαφθοράς²) που συνέβαλε στο ναυάγιο, το δικό μας και της Ελλάδας. Μήπως σε αυτούς απευθύνεται τελικά το “μαζί φάγαμε τα λεφτά μέσα στο πλαίσιο ενός φαύλου συστήματος πολιτικής πελατείας με αθρόους διορισμούς στο Δημόσιο” του Πάγκαλου πριν περίπου από δύο μίση χρόνια (22/09/10).

Όμως, ίσως τους απορρίπτει επίσης –και προσωπικά το νιώθω έντονα- επειδή έχει το συναίσθημα ότι συν-ευθύνονται για την έλλειψη σεβασμού ως προς τους υπάλληλους που δουλεύουν στο δημόσιο από το ευρύτερο κοινό. Πράγματι, ποιος συνάδελφος / συναδέλφισσα δεν αντιμετώπισε την εξής κατάσταση σε ένα δείπνο μεταξύ «φίλων» ή κάπου αλλού :

- Λέει ο φίλος φίλου : «Εσύ τι κάνεις επαγγελματικά;»

- Απαντά ο δημόσιος υπάλληλος : «Δουλεύω στο Υπουργείο εργασίας» και αμέσως διαβάζει στα μάτια του συνομιλητή του/της ότι είναι ένας από τους «βολεμένους», ότι μπήκε όπως μπήκαν όλοι στο δημόσιο (ακόμα και αν καποιος/α προέρχεται από την Σχολή Δημόσιας Διοίκησης ή περάσαμε από το ΑΣΕΠ, …. φαντάζεστε για τους άλλους που δεν μπήκαν με τέτοιες διαδικασίες), ότι δεν δουλεύει πραγματικά, ότι είναι ψιλο-άχρηστος/η και εάν απολυθεί δεν θα αλλάξει τίποτα για την πατρίδα. Με αλλά λόγια ότι δεν αξίζουμε και δεν προσφέρουμε. Δυστυχώς όταν ο Πάγκαλος μίλησε για "κοπρίτες" στο δημόσιο στο Βήμα της Κυριακής (31/12/10) πάτησε λαϊκιστικά σε γερό έδαφος. Και πάει καλά εάν σε ένα τέτοιο δείπνο δεν μας το λένε ανοικτά και κατάμουτρα. Εκ των προτέρων, χωρίς διακρίσεις, χωρίς να μας ξέρουν, μας κατατάσσουν στους "κοπρίτες". Είμαστε «ένοχοι» εκ των προτέρων. Δεν τους περνά από το μυαλό ότι είμαστε επαγγελματίες, ότι αξίζουμε, δουλεύουμε και προσφέρουμε. Για μένα είναι ασυγχώρητοι όσοι συμμετείχαν στο «επίτευγμα» αυτό ! Και τώρα που το γράφω, δεν πιστεύω επίσης ότι το ΠΑΜΕ βοηθά με τις γενικόλογες του περί-καπιταλισμού και με την αδιαφορία του ως προς την «παραγωγή» ποιοτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο ενός δημοσίου που θέλουμε να οικοδομούμε για τους πολίτες. Ίσως και για αυτό αισθάνεται κάνεις ότι είναι σωστό να υποστηρίξει την Α.Σ.Υ, ώστε να διεκδικηθεί η χαμένη τιμή των δημοσίων υπάλληλων.

Από την δημιουργία της, η ΑΣΥ διεκδικεί μεγαλύτερη διαφάνεια/ πρόσβαση στην πληροφόρηση (επιπλέον πρόκειται για βασικά μέσα ώστε να αντιμετωπιστεί κάθε ενδεχόμενη διαφθορά και πελατειακή σχέση) και δημοκρατική συμπεριφορά για το κοινό συμφέρον. Δεν μπορούμε να το πούμε πιο ξεκάθαρα όπου οι πολιτικές αποφάσεις γίνονται βιαστικά, κρυφά, παράπλευρα και από μικρές ομάδες, σπανία γίνονται για το κοινό καλό, αλλά πολύ συχνά για ιδιωτικά συμφέροντα που δεν λέγεται ανοικτά. Κατά συνέπεια, η ΑΣΥ απαιτεί απόλυτο σεβασμό των διοικητικών διαδικασιών, διαβούλευση και κοινωνικό διάλογο. Η ΑΣΥ υποστηρίζει την συνέχεια ενός κράτους υπέρ των πολιτών αντί της αποσπασματικής παρέμβασης ιδιωτών.

Για να παλέψουμε για την αποκατάσταση της τιμής μας σημαίνει κατ’ αρχάς ότι δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε και ότι η διαφάνεια είναι από τις βασικές μας αναφορές. Δεν έχουμε να κρύψουμε, ούτε θέλουμε να κρύψουμε το ύψος των μισθών μας, τις δαπάνες κάθε υπουργείου και ασφαλώς τις διαφορετικές αποφάσεις που γίνονται ή … δεν γίνονται. Θεωρούμε για παράδειγμα ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου μας θα πρέπει να είναι προσβάσιμος στην ιστοσελίδα του Υπουργείου και ότι ορκωτός λογιστής θα έπρεπε να το ελέγχει για λογαριασμό των συνδικάτων. Ας συνεχίζουμε να δώσουμε άλλα μερικά παραδείγματα. Θεωρούμε ότι η ΔΙΑΥΓΕΙΑ αποτελεί μια πρόοδο, αλλά βέβαια η διαφάνεια δεν εξαντλείται εδώ. Κάθε μελέτη (παραδοτέα) που ανατίθεται θα πρέπει να βρίσκεται στην ιστοσελίδα των σχετικών ΓΓ τόσο όσο και τις προδιαγραφές της και την έκθεση παραλαβής πριν πληρωμή.

Θεωρούμε σκανδαλώδη την έλλειψη διαλόγου με τα συνδικάτα και ενημέρωση του προσωπικού από την πολιτική ηγεσία, π.χ. πιστεύουμε ότι το οργανόγραμμα δεν μπορεί να αλλαχτεί χωρίς αιτιολογική έκθεση και ευρύτερο διάλογο. Δεν αλλάζουμε ευκαιριακά –κυριολεκτικά στο πόδι- ένα οργανόγραμμα, απλώς για δημοσιονομικούς λόγους. Χρειάζεται ευρύτερη συναίνεση για το τι αναμένεται με αυτό το Υπουργείο και κατά συνέπεια το οργανόγραμμα πρέπει να αντανακλά αυτό που η πολιτεία περιμένει από το Υπουργείο μας. Σίγουρα, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας μπορεί να μας βοηθήσει στο έργο αυτό, αλλά γι΄ αυτό οι ηγεσίες του Υπουργείου μας θα έπρεπε να παίρνουν το θέμα αυτό στα σοβαρά.

Διεκδικούμε ακόμα τον περιορισμό των ατόμων που δουλεύουν σε πολιτικά γραφεία του Υπουργείου (Γενική Γραμματεία και γραφείο υπουργού και υφυπουργού) ώστε να υποχρεωθούν να συνεργαστούν με τις υπηρεσίες του δημόσιου και να μην δημιουργείται μια παράλληλη δημόσια διοίκηση χωρίς συνέχεια και συνέπεια.

Η ΑΣΥ θα μπορούσε να υποστηρίξει την αρχή και την πράξη της αξιολόγησης ώστε να προχωρήσουμε ατομικά και συλλογικά, να γινόμαστε πιο αποτελεσματικοί Όμως, σαφώς, δεν πρόκειται η ΑΣΥ να δεχτεί την αξιολόγηση ως μια γραφειοκρατική πράξη, που βασίζεται στο φόβο και που αποτελεί μια αφορμή για απολύσεις.

Με τέτοιες θέσεις θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι συνάδελφοι/ συναδέλφισσες θέλουν να υποστηρίζουν την Α.Σ.Υ. Ελπίζουμε ότι δεν το κάνουν απλά επειδή απορρίπτουν τις παραδοσιακές παρατάξεις αλλά επίσης επειδή θέλουν αλλαγή στην διακυβέρνηση του Υπουργείου (και της κοινωνίας).

Η Α.Σ.Υ δεν αντιμάχεται καμία άλλη παράταξη στο επίπεδο της διεκδίκησης εξουσίας και αξιωμάτων, αλλά στο πεδίο των ιδεών και των απόψεων. Δεν βολεύεται με κατασκευή εχθρών, αλλά αναζητεί συμμάχους. Υποστηρίζει τον συνδικαλισμό και σκοπεύει να επηρεάσει τις πράξεις των άλλων παρατάξεων (έλλειψη διαφάνεια, ενημέρωση, απαίτηση της συστηματικής διαβούλευσης με οποία ηγεσία του Υπουργείου, θετική εμπλοκή σε κοινωνικό διάλογο για ανοικτές μεταρρυθμίσεις και όχι συστηματική άρνηση) ώστε να διορθωθούν σταδιακά τα στραβά του παρελθόντος. Κυρίως σκοπεύει στην ενεργό εμπλοκή όλων μας, καταργώντας τους «βολεμένους» απόλυτους διαχωρισμούς μεταξύ εκπροσώπων και εκπροσωπούμενων. Έχουμε πλήρη συνείδηση ότι μόνο όλοι μαζί θα ξανακερδίσουμε το σεβασμό της πολιτείας : τόσο τον οικονομικό σεβασμό με αξιοπρεπή αμοιβή, όσο και τον επαγγελματικό σεβασμό με την εμπιστοσύνη των συμπολιτών μας. Ίσως, έτσι με καινούργιες πράξεις, τα συνδικάτα μπορούν να θεωρηθούν βασικός παράγοντας της συμμετοχικής δημοκρατίας και της ευημερίας της Ελλάδας. Πιστεύουμε ότι αξίζει να το προσπαθήσουμε.

Ίσως, τελικά, μπορεί κάνεις να υποστηρίξει την Α.Σ.Υ επειδή θέλει να συμμετέχει, θέλει να προτείνει και θέλει να ενεργεί για το μέλλον του Υπουργείου και της Ελλάδας.

1 Βλ. http://asy-yeka.blogspot.gr/

2 Βλ National Survey on Corruption in Greece από την οργάνωση “Transparency International Greece” http://en.transparency.gr/home.aspx. θα θέλαμε οι ηγεσίες, αλλά και όλοι οι υπάλληλοι, στο Υπουργείο μας, όπως σε κάθε υπουργείο, να διαμορφώσουν προτάσεις για να αντιμετωπιστεί κάθε ενδεχόμενη διαφορά.